Raport o stanie środowiska

Na stronie internetowej Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Gdańsku możemy znaleźć coroczny raport o stanie środowiska w województwie pomorskim.

Podczas badań dotyczących stanu powietrza atmosferycznego analizowano następujące zanieczyszczenia:

-dwutlenek siarki

-dwutlenek azotu

-tlenek węgla

-benzen

-pył zawieszony PM10 (w tym arsen, ołów, kadm, nikiel, benzo(a)piren)

-pył zawieszony PM2,5

-ozon.

 

Biorąc pod uwagę kryterium Ochrony Zdrowia dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek węgla, i benzen nie przekraczają dopuszczalnych norm. Najwyższe stężenie tlenku węgla jest w Starogardzie Gdańskim, jednak nie przekracza norm.

W przypadku analizy pyłu PM10 wyznacza się poziomy dopuszczalne stężenia średniorocznego i średniodobowego. We wszystkich stacjach pomiarowych odnotowano dni z przekroczeniami norm, dopuszczalne jest jednak jego przekroczenie do 35 dni w ciągu roku. Na trzech stacjach :  w Wejherowie, Kościerzynie, Starogardzie Gdańskim odnotowano przekroczenia wynoszące więcej niż 35 dni. Dla aglomeracji trójmiejskiej nie zaobserwowano przekroczeń.

Benzo(a)piren występujący w pyle PM10 kilkakrotnie przewyższa normy z kryterium ochrony zdrowia. Jego stężenie jest jednak niższe niż w latach ubiegłych.  W Gać, Gdyni i Władysławowie odnotowano najniższe stężenia tej rakotwórczej substancji.

Średnioroczne przekroczenia dla pyłu zawieszonego PM2,5 obserwowane są na stacji pomiarowej w Kościerzynie.

Przekroczenia docelowego poziomu benzo(a)piranu i pyłu zawieszonego wykazują sezonową zmienność stężeń,  najwyższe stężenie odnotowuje się w okresie grzewczym jest to spowodowane tzw. niską emisją.

W przypadku ozonu nieprzekraczane są normy docelowe, jednakże problemem staję się osiągnięcie do roku 2020 celu dotyczącego obniżenia stężenia ozonu w powietrzu atmosferycznym.

Kilka słów o niskich emisjach
Kraków ma jedno z najwyższych poziomów zanieczyszczeń w Europie, głównie właśnie przez niskie emisje. Zdjęcie dzięki uprzejmości www.brudnykrakow.wordpress.com, autor: ERIK
Kraków ma jedno z najwyższych poziomów zanieczyszczeń w Europie, głównie właśnie przez niskie emisje. Zdjęcie dzięki uprzejmości www.brudnykrakow.wordpress.com, autor: KRIS

Niska emisja jest to emisja zanieczyszczeń ze źródeł o wysokości emitorów nie przekraczających 40 m, głównie z kominów, stosowanych w sektorze mieszkaniowym oraz emisja  substancji o charakterze toksycznym (w tym trwałych zanieczyszczeń organicznych). Powoduje ona m.in. wysokie stężenia zanieczyszczeń powietrza na poziomie przygruntowym.

Niska emisja to również emisja komunikacyjna i emisja pyłów i szkodliwych gazów  z lokalnych kotłowni węglowych i domowych pieców grzewczych, w których spalanie węgla  odbywa się w nieefektywny sposób. Najczęściej stosuje się węgiel tani, a więc o złej  charakterystyce i niskich parametrach grzewczych. Na terenach zamieszkanych przez ludność materialnie uboższą dodatkowy problem stanowi zjawisko spalania w domowych piecach  grzewczych odpadów komunalnych.

 

Problemy związane z niską emisją wynikają również ze:

– stosowania w mieszkalnictwie komunalnym i indywidualnym niskosprawnych urządzeń grzewczych;

– spalania złej jakości paliw energetycznych (zasiarczonych, zasolonych, zapopielonych i niskokalorycznych węgli, mułów węglowych, a także wszelkich odpadów z gospodarstw domowych);

– złego stanu technicznego urządzeń i instalacji kotłowych oraz nieprawidłowej ich  eksploatacji.

 

Zanieczyszczenia gromadzą się wokół miejsca powstawania, bardzo  często są to obszary o zwartej zabudowie mieszkaniowej. Niska emisja jest źródłem wielu różnych zanieczyszczeń, m.in. pyłów PM (ang. particulate matter) oraz trwałych zanieczyszczeń organicznych, np. HCB, PCDD/F-  Polichlorowane dibenzo-p-dioksyny i dibenzofurany czy WWA). Zjawisko niskiej emisji jest szczególnie powszechne w południowej Polsce, głównie ze względu na dostępność węgla kamiennego.

 

W przypadku spalania odpadów największy udział mają spalanie odpadów przemysłowych i niebezpiecznych, zwłaszcza w zakładach posiadających jedynie proste systemy ograniczenia  emisji zanieczyszczeń lub całkowicie ich pozbawionych.

Wśród zanieczyszczeń emitowanych z procesów spalania paliw stałych do szczególnie niebezpiecznych zaliczane są pyły, PM10 i PM2,5, które, posiadając rozwiniętą powierzchnię,  zdolne są do adsorpcji substancji będących trwałymi zanieczyszczeniami organicznymi.  Wskutek tego PM10 i PM2,5 odpowiedzialne są za choroby układu oddechowego i krążeniowego, różnego rodzaju alergie.